Cunda Adası, idari bakımdan Balıkesir’in Ayvalık ilçesine bağlı bir adadır.
Önemli tarihi yerleri, Rum mirası rengarenk sokakları ve günümüzde restoran ve meyhaneleri ile ünlenmiştir. Ayvalık ile arasında sadece 9 kilometre bulunan Cunda Adası, tarihe tanıklık etmiş önemli kliseleri ve eski sokaklarını gökkuşağına çeviren rengarenk Rum evleriyle ziyaretçilerin ilgisini büyük ölçüde çekmektedir. Cunda’nın görkemli yapısı olarak bilinen Taksiyarhis Kilisesi, 1873 yılında Rum Ortodoks cemaati tarafından yapılmıştır. Ve günümüzde Cunda’nın en çok ziyaret edilen noktası haline gelmiştir.
Tarih Kokan Cunda Adası
Geçmişte Alibey Adası olarak da adlandırılan Cunda Adası’nın tarihi M.Ö. Herodot dönemine kadar uzanmaktadır. Cunda Adası’nın tarih boyu anılan bir diğer ismi ‘’Moshonis’’ kokulu ada anlamını taşımaktadır. Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmet’in, Midilli Adası’nı fethetmesi sonrasında denizlerdeki güvenlik sağlanmıştır. Bu nedenle Midilli ve Girit halkının büyük bir bölümü Cunda Adası’na göç etmiştir. Bu nedenle günümüzde yaşayan yaşlı halkın büyük bir bölümü Rumca dilini bilmektedir.
Ziyaretçiler tarafından en çok gidilen yer olarak bilinen hatta Cunda deyince akla ilk gelen önemli tarihi mekanlarından biri de Taş Kahve’dir. Rumlardan kalma bu mekan adını tarihi binasından almaktadır. Taş duvarları ve büyük yeşil camlarıyla tarih kokan bu yerde adanın yorgunluğunu atmak için, Ege’nin her yöresinde olduğu gibi damla sakızı ve dibek kahvesi içebilirsiniz. Yaz-kış faaliyet göstermekte olan bu mekanı kırlangıçların yuva olarak kullanması görsel bir şölen sağlamaktadır.
Cunda Adası’na Nasıl Ulaşım Sağlanır?
Ege Denizi kıyısındaki bu önemli turizm yeri olan Cunda Adası ve Ayvalık arasında yer alan köprü 1964 yılında kurulmuştur. Ve aynı zamanda Türkiye’nin ilk boğaz köprüsü özelliğini de taşımaktadır. Özellikle yaz aylarında milyonlarca yerli ve yabancı turizme katkı sağlayan Cunda’ya karayolu dışında feribotlar ile de ulaşım sağlanmaktadır. İstanbul’a yakınlığı nedeniyle hafta sonu tatili için Cunda vazgeçilmeyen tatil beldelerimizden birisidir. Eğer feribot ile Cunda’ya geçmeyi tercih ederseniz eşsiz ve berrak denizin tadını da çayınızı yudumlarken çıkarabilirsiniz.
Cunda Adası Lezzetleri Nelerdir?
Cunda halkı geçiminin büyük bir bölümünü balıkçılıkla sağlamaktadır. Bu da beraberinde simgeleşmiş restoran ve meyhanelerinde, ziyaretçilere eşsiz lezzetler sunmaktadır. Özellikle asıl adı Çaça balığı olan Papalina balığı dünyada sadece Cunda Adası çevresinde yetişmektedir. Ek bilgi olarak Papalina balığının en taze şekilde yiyebileceğiniz zaman dilimi Ağustos ayıdır. Cunda Adası’nın eşsiz masmavi koylarını gezerken bu ünlü balığın tadına da bakabilirsiniz.
Tarihinde de bahsettiğim gibi Cunda Adası’na geçmişte Girit Adası halkı göç etmiştir. Bundan dolayı Girit Mutfağı lezzetlerini de meyhane ve restoran tencerelerinin imzasında görmekteyiz. Girit Lokumu, Kaşarlı Girit Tabağı, Semizotu Salatası, Sıcak Otlu Meze gibi Girit Mutfağı’nın eşsiz tatlarını Cunda severlere özenle sunmaktadır. Adanın sokaklarında gezerken sakız ağacının özünden yapılan, Sakızlı Dondurma Cunda’da tadılması gereken önemli tatlardan birisidir. Tabi ki yörenin en önemli lezzeti olan Ayvalık Tostu’dur. Tadına da çevre kafe ve restoranlarda bakabilirsiniz.
Yöresel Lezzetleri ve Eşyalarıyla Cunda Pazarı
Geceleri Cunda’nın renkli sokaklarında kurulan yöre halkının el emeği olarak hazırladığı ürünlerin satıldığı pazardan, Cunda’ya özgü bir hediyeler satılmaktadır. Seramikten yapılan hediyelik eşyalar, zeytin ve zeytinyağları, organik sabunlar, yöresel şaraplar ve gümüşün Osmanlı motifleriyle bir araya getirilerek oluşturulan özel tasarımları, bu pazar ve çevredeki esnaf dükkanlarından bulabilirsiniz. Özellikle yerli halktan oluşan bu esnaf dükkanlarında yöresel kıyafetler ile süslenen bebek figürleri ve el işi dokumalar ziyaretçilerin büyük bir şekilde ilgisini çekmektedir. Cumartesi günleri kurulan Cunda pazarında, adaya özgü otları, organik meyve ve sebzeleri, yöresel peynirlerden olan Sepet Peyniri, Mihaliç Peyniri, Kirli Hanım Peyniri ve yerel ürünleri bulabilirsiniz.
Yapmadan Dönmeyin!
Yine Cunda’nın sembol yerlerinden biri haline gelmiş Aşıklar Tepesi, ziyaretçilere muhteşem bir manzara keyfi yaşatmaktadır. Adanın kuş bakışı görüntüsünün keyfini çıkararak, aynı zamanda yel değirmenlerinin önünde güzel kareler oluşturabilirsiniz. 2007 yılında yapılan restorasyonla birlikte değirmen, kafe ve restoran olarak kullanılmaya başlanmıştır. Ve zamanla ziyaretçi akımına uğramıştır. Cunda’da Aşıklar Tepesin’e uğramadan, yöresel hediyelik eşyalar almadan, Taş Kahve’de kırlangıçlar eşliğinde bir bardak türk kahvesi içmeden ve rengarenk sokaklarında Papalina balığı yemeden dönmek olmaz..
